Vruchten en zaden voor vogels en kleine zoogdieren
Door Jan Willem Zwart
Nu het blad van de bomen is worden de vruchten en zaden van bomen en struiken steeds beter zichtbaar. Rood, oranje, paars roze, geel en groen. Het is maar een greep uit het kleurenpalet die de natuur aan ons laat zien. Eigenlijk is het helemaal niet bedoeld voor de mens, maar juist voor vogels en kleine zoogdieren. Het is de bedoeling van de bomen en struiken de vruchten zover mogelijk weg te krijgen op een vruchtbare plaats waar zij na de winter kunnen ontkiemen.
Kardinaalsmuts favoriet bij de goudvink
Vogels zijn de ongeprezen sterren in deze vervoersmethode die in het teken staat van zaadverspreiding. In het late voorjaar zie we dan soms plotseling een meidoorn of contoneaster ergens in de dakgoot ontluiken. We vragen ons dan af hoe het mogelijk is dat juist daar een klein boompje ontstaat. Er zijn ook vogels die zich hebben gespecialiseerd tot een bepaalde vrucht. Momenteel staat de vrucht van de kardinaalsmuts helemaal open. Een roze vrucht in de vorm van de hoed van de kardinaal met daarin een klein, maar knaloranje zaadje. Het zijn met name goudvinken die hierop afkomen en de zaden gebruiken om zo tijdens de trek op te vetten. Ofwel; dik worden om de winter in te kunnen gaan.
Maak je eigen vogelparadijs
Er zijn ook vogels die met de trek meevliegen die zich hebben ontwikkeld als echte zaden specialisten. Zo hebben kruisbekken een snavel die kruislings over elkaar gaat. Het ziet er onhandig uit, maar niets is minder waar. Juist deze kruisbek kan de zaden van spar- en dennenappels heel precies uit de kegels halen. Het is een soort van specialistisch werktuig. Het zijn zomaar voorbeelden van wat vogels eten en waar ze graag vertoeven. Het is dus relatief eenvoudig om een eigen vogelparadijsje te maken in je eigen tuin. Van belang is dat het een veilige plek is voor vogels en een plek waar geen katten kunnen komen. Ook is goed zicht en tegelijkertijd beschutting belangrijk voor vogels. De beplanting kan zo aangepast worden dat er voor veel soorten vruchten en zaden zijn waar deze vogels speciaal op af komen.
Van vogelplezier naar vogelkijkplezier!
Om ook meer dwaalgasten te kunnen trekken zou een overweging kunnen zijn om vogels te voeren en er een goede open, maar kleine drinkplaats te maken. Voeren kan met traditioneel vogelvoer, vetbollen en pinda’s. Van groot belang is dat er nooit zout in verwerkt is. De vogelpindakazen zijn altijd zonder zout, gebruik daarom nooit reguliere pindakaas. Met deze kleine ingrepen komen vogels naar de tuin. Wellicht is het ook een uitnodiging om in het voorjaar een plekje te vinden in een nestkastje die op een veilige plek in de tuin hangt. Vogelplezier wordt dan vogelkijkplezier.