Snif, snif…
Door Jan Willem Zwart
Snif snif, moet ik dan toch weer een zelftest doen? Nee, het is voorjaar. Mijn neus reageert op de eerste bloeiende planten en bomen. Niet echt handig voor een natuurman. Veel mensen hebben in het voorjaar last van hooikoorts. Het is met name een reactie op de grote hoeveelheid stuifmeel wat in de lucht zit. Met droog weer is de verspreidingsgraad hoog en zul je er direct op reageren.
Heel veel stuifmeel
Het is vooral veel, heel veel stuifmeel wat de bomen in het voorjaar produceren. Dat doen deze bomen omdat er in het voorjaar veel minder insecten zijn die voor de bestuiving kunnen zorgen. De wind moet het dan maar doen en dan heb je veel stuifmeel nodig. In ons landschap, die van de Noardlike Fryske Wâlden, staan de houtwallen vol met elzen en berken en wilgen. Bij uitstek bomen die voor heel veel stuifmeel zorgen. De wilg verspreidt het stuifmeel het liefste via insecten, maar elzen en berken, de berkenfamilie, zijn voor mensen met hooikoorts erg vervelend.
De knotwilg
De wilg is een verhaal apart. De enorme groeikracht werd in het verleden altijd gebruikt voor het kweken van wilgentenen. Geriefhout wat werd gebruikt voor het maken van manden of fuiken of zelfs voor meubilair. Zo ontstonden er meer en meer knotwilgen in de cultuurlandschappen, bomen die nu nog steeds wel in het landschap in en om Buitenpost staan. Vaak zijn deze knotwilgen erg bewerkelijk en daarom vaak ook één keer per zo veel jaar geknot. Jammer eigenlijk omdat dan in een keer alle stuifmeel weg is in het voorjaar.
Stuifmeel is voor bijen juist in het voorjaar een belangrijk eiwitproduct om de kolonie op te starten. Sommige wilde kolonies zullen daarom sterven als er rigoureus geknot wordt en er geen stuifmeel is.
Ik verheug me op de citroenvlinder!
Snif snif, moet ik dan weer een zelftest doen? Nee, het is hooikoorts en hoort bij het voorjaar. Vooral als de temperatuur weer iets in de dubbele cijfers komt, want dan komen er meer en meer insecten tot leven. In een februarizonnetje zie je aan het eind van de dag de eendagsvliegen soms weer vliegen en de eerste hommel wordt langzaam wakker en zoekt naar stuifmeel en nectar.
Heel soms is de eerste citroenvlinder al te zien. Daar verheug ik me op! Met relatief kleine ingrepen in je eigen tuin kan ervoor gezorgd worden dat er altijd leven in de tuin is. Leven van de samenhang in de natuur. Noem het verwondering.