Bramentijd
Met de maand augustus breekt de bramentijd aan en daarom zetten we vandaag deze heerlijke vrucht in het zonnetje. De braam, Rubus fruticosus, maakt deel uit van de Rozenfamilie. De Latijnse soortnaam Rubus verwijst naar de rode kleur van de vrucht, fruticosus komt van het Latijnse woord ‘frutex’ dat struik of heesterachtig betekent.
Nectar- en stuifmeelrijk
In Europa kun je braamstruiken aantreffen langs bosranden en weg- en spoorbermen. Het betreft hier struiken met doorns die o.a. nestgelegenheid en voedsel bieden aan zangvogels en dekking geven aan kleine zoogdieren als muizen en konijnen. De bloemen zijn nectar- en stuifmeelrijk en een voedselbron voor o.a. solitaire bijen en vlinders. Het is bekend dat diverse solitaire bijen als maskerbijen en zandbijen, nestelen in een holle braamstengel.
Een braamstruik is zeer winterhard, maar niet wintergroen en geeft de voorkeur aan een humeuze tot lichtzure grondsoort én een plekje in de zon of halfschaduw. De bloei valt in de maanden mei, juni en is wit tot roze van kleur. De struik wordt zo’n 120 – 150 cm hoog en draagt vrucht op takken van het voorgaande jaar. Braamstruiken zijn wel enigszins windgevoelig en stellen het op prijs om tegen een muur of schutting of tussen palen geplaatst en met behulp van draden geleid te worden. Ze zijn zelfbestuivend, er is dus geen ander ras nodig om meer vruchten te krijgen. Na de bestuiving verschijnen er bessen die van groen en rood naar zwart verkleuren. Een struik die goed uitgedund en gesnoeid is én in de zon staat, levert grotere en zoetere vruchten op.
Een smaakmaker
Bramen bevatten mineralen als calcium, ijzer en magnesium, diverse vitamines en zijn caloriearm. De vruchten kunnen naast consumptie worden verwerkt tot gelei, jam, saus, likeur en wijn of als garnering op taart en ijs. Daarnaast kan er thee van gedroogd blad getrokken worden als middel bij diarree, ook de vruchten hebben een stoppende werking. De vruchten worden ook gebruikt als kleurstof voor wol, de jonge scheuten als basis voor bruine verf.
Een wilde braamstruik bevat veel doorns en heeft vrij kleine vruchten. Tegenwoordig zijn er doornloze variëteiten verkrijgbaar, zo ook op onze Verkooptuin. De ‘Chester Thornless’ de ‘Black Satin’ en de ‘Loch Ness’ zijn soorten met middelgrote tot grote vruchten met een goede smaak en een goede opbrengst.
Braam en framboos
De braam én de framboos behoren beide tot dezelfde Rubusfamilie. Rond 1880 ontstond in Californië per toeval een kruising tussen een braam en een framboos. Rechter Harvey Logan zaaide bramenzaad naast een frambozenstruik. Deze hebben dezelfde bloeitijd, het geoogste zaad werd geplant en zo ontstond er een nieuwe soort die de naam ‘Loganberry’ kreeg. Deze werd in 1897 in Europa geïntroduceerd. Naast de Loganbes verkopen we de ‘Boysenberry’ ook wel braamboos geheten. Dit is een kruising tussen een framboos, braam en de loganbes. Beide struiken worden zo’n 200 cm hoog, zijn doornloos en bloeien in mei, juni. Ze houden van een zonnige standplaats en hebben steun nodig. De vruchten zijn plukrijp rond augustus. Ze zijn groot, sappig en goed van smaak en kunnen naast consumptie verwerkt worden tot jam of gelei.
Voedselbossen
Tegenwoordig is er veel belangstelling voor het aanplanten van een zgn. voedselbos. Dit is een ‘eetbaar’ bos met een gelaagde structuur van bomen, heesters, kruiden en bessenstruiken. Bovengenoemde fruitsoorten lenen zich prima voor aanplant in zo’n voedselbos. Op termijn kan er het hele jaar worden geoogst, afhankelijk van het seizoen. Dieren als insecten en vogels zullen er zich ook thuis voelen en zo vergroot je de biodiversiteit in jouw gebied.
Brommels en bramen
In het weekend van 27 en 28 augustus vindt Brommels plaats, het Wâldpyk Bramenfestijn! In de regio worden gedurende dit weekend vele ‘bramen-gerelateerde’ activiteiten georganiseerd. Kijk voor meer informatie op www.brommelsfestijn.nl
Wist je trouwens dat we op dit moment druk zijn met de aanleg van de grootste bramencollectie ter wereld? Er zijn al zo’n 60 van de ruim 70 soorten aangeplant. De officiële opening van onze bramenroute zal in september plaatsvinden.